Werk van Leden - februari 2011

Dansende gnomons

Op de kubus die hier te zien is zijn vijf analemmatsiche zonnewijzers aangebracht, een horizontale en vier verticale die gericht zijn naar het noorden, oosten, zuiden en westen.
De vijf gnomons steken door sleuven naar buiten.
Op tenminste een van de zonnewijzers zou een datumschaal aanwezig moeten zijn, maar die ontbreekt op deze foto's.

Aanzicht vanuit zuidoost

Aanzicht vanuit noordwest

Het geheim van deze gecombineerde zonnewijzer zit in de kubus. In de tekening hieronder is het principe weergegeven.
In de kubus bevindt zich een poolstijl waarlangs een blokje kan bewegen en aan dat blokje zijn de vijf gnomons bevestigd.
Aan de buitenkant van de kubus kan nu een gnomon op de juiste datum worden gezet en alle vijf gnomons staan dan op de juiste plaats ingesteld.

Als het blokje van beneden naar boven wordt bewogen zullen de gnomons voor het horizontale en het noordvlak steeds verder buiten de kubus steken terwijl voor de zuidwijzer de gnomon zich terugtrekt.
Het lijkt alsof de gnomons aan het dansen zijn; vandaar de titel boven dit verhaaltje: dansende gnomons.

Fer de Vries

Idee en realisatie: Bert den Bleker, 1994
Foto's: Jacob Borsje, 2010

Literatuur:
Bert den Bleker, Kubus met 5 analemmatische zonnewijzers, Bulletin van De Zonnewijzerkring, mei 1995
Fer J. de Vries, Multiple analemmatic sundials, NASS Compendium, vol.7, nr. 4, Dec. 2000