Werk van Leden - februari 2003

Uurvlakzonnewijzer, Someren 2000

Wat doet die paal met dat touw daar in de natuur? En wat zijn dat voor cijfers daar omheen?
Dat vragen wandelaars in Het Keelven, een klein natuurgebied tussen Someren en Heeze in de provincie Noord Brabant, zich af wanneer zij daar genieten van al wat groeit en bloeit.

Het blijkt een zonnewijzer te zijn, een zogenaamde uurvlakzonnewijzer.

Tussen de paal en de cirkel met de uurpunten bevindt zich het voetpunt van de denkbeeldige poolstijl.
Het andere punt van die denkbeeldige poolstijl gaat door het bevestigingspunt van het touw.

Pak op een mooie zonnige dag dat touw eens vast en houd het goed strak.
Loop met het touw in de hand rond de rand van de cirkel tot de schaduw van het touw op het voetpunt in het midden valt.
Waar de schaduw van het touw dan de cirkel snijdt is de tijd af te lezen.

Deze zonnewijzer wijst de zomertijd aan, dus als u hier wandelt op een mooie winterdag moet u één uur van de aflezing aftrekken.

Ook is hier te zien waar de noord-zuidlijn ligt is. Dat is de lijn die door het voetpunt van de paal en het voetpunt van de denkbeeldige poolstijl gaat.
Verleng die lijn, in zuidelijke richting, tot de cirkel en lees dan af dat de zon pas om ongeveer 13:40 uur zomertijd in het zuiden staat.

Ontwerp en begeleiding: Dees Verschuuren

[Noot webredactie: de zonnewijzer bestaat niet meer. Een exemplaar dat op hetzelfde principe gebaseerd is, bevindt zich bij de Jan Paagman sterrenwacht in Asten, Ostaderstraat 28.]