Artikel van de Maand - augustus 2008

Equatorprojectie-zonnewijzers (1)

De vorige maand is in deze rubriek de universele ringzonnewijzer weergegeven.

De essentie ervan is terug te brengen tot de volgende figuur, waarin het aanzicht in de richting haaks op het meridiaanvlak is getekend.
We zien:
- de aard- of hemelas met daarop een datumschaal
- het equatoriale vlak met daarop de uurpunten.

Deze figuur wordt in diverse richtingen vanuit het oneindige geprojecteerd op het horizontale vlak.
Voor twee richtingen is dat al eerder op deze website beschreven:
- projectie in de verticale richting
- projectie in de richting van de hemelas.
In het eerste geval ontstaat de analemmatische zonnewijzer met een verticale staaf als schaduwgever, in het tweede geval de poolstijlzonnewijzer met een schaduwgever evenwijdig aan de aard- of hemelas.
Hier herhalen we de figuur die bij dat artikel is opgenomen.

/p>

Zie verder het betreffende artikel (juli 2006).

Deze maand wordt dezelfde figuur geprojecteerd in een richting die ligt tussen de hemelas en de verticale as.
Die projectie hoek is (45 + 1/2 phi) graad.
De urenschaal is nu cirkelvormig en de uurpunten liggen homogeen verdeeld.
Een voordeel is dat door verdraaiïng van de urenschaal een lengtecorrectie en/of een correctie voor de tijdvereffening kan worden ingesteld.
De schaduwgever is nu een staaf onder een hoek van (45 + 1/2 phi) graad met het horizontale vlak.

Deze projectie geeft de zogenoemde Foster-Lambert zonnewijzer.
Een fraai exemplaar, maar nu op een verticaal afwijkend vlak gemaakt, treft u hieronder aan.

Zie ook het artikel uit oktober 2007.

Fer de Vries

Ontwerp en realisatie: Mac Oglesby, Vermont, USA, 2003.