Artikel van de Maand - september 2006

Bi-gnomon zonnewijzer (3)

Zonnewijzer voor kloktijd

Idee van Hendrik Hollander

Het spel met zonnewijzers met twee gnomons blijft verrassen.
In de rubriek Artikel van de Maand december 2005 en januari 2006 is daar al over gepubliceerd.

Hier wordt weer iets nieuws voorgesteld met een kegel als schaduwgever, waarbij de as van de kegel evenwijdig staat aan de aardas.

De zonnewijzer heeft rechte uurlijnen, maar toch is de tijdvereffening erin verwerkt.
De datumlijnen zijn aangepast, maar de gehele zonnewijzer ziet er bijna net zo uit als een gewone zonnewijzer.

Maar de zonnewijzer geeft de kloktijd aan.

Voor dit innovatieve idee ontving Hendrik Hollander de 2006 Sawyer Dialing Prize.

Horizontale zonnewijzer voor 55 graden noorderbreedte ...

... hier hellend opgesteld voor gebruik op een andere breedtegraad.

De eerder gepubliceerde voorbeelden hebben als bezwaar dat voor sommige datums voor de aflezing van de tijd de schaduwlijn van de gnomon of kegel verlengd moet worden tot de betreffende datumlijn.
Dat bezwaar is nu geheel verdwenen door een andere wisseling te kiezen voor de te gebruiken schaduwgevende rand van de kegel.
Welke zijde van de kegel nu moet wordt gebruikt is af te lezen bij de datums die bij de voet van de kegel zijn aangegeven.

Op de zonnewijzer staan om de 10 dagen datumlijnen getekend.
Kijk waar de schaduw van de juiste kant van de kegel de datumlijn van vandaag snijdt en lees hier de tijd af.
In deze zonnewijzer is gekozen voor zonnetijd, zonder een lengtecorrectie.

Fer de Vries

Idee: Hendrik Hollander

Literatuur.
 1) Fred Sawyer, Compressed Gnomonic Sundials,  Compendium, Volume 12, nummer 1, maart 2005.
 2) Fer de Vries, Samengedrukte gnomonische zonnewijzers,  bulletin van De Zonnewijzerkring 05.3, september 2005.
 3) Hendrik Hollander, Bi-gnomon zonnewijzers,  Bulletin van De Zonnewijzerkring 06.1, januari 2006.
 4) Hendrik Hollander, Bi-gnomon zonnewijzers 2,  Bulletin van De Zonnewijzerkring 06.2, mei 2006.
 5) Hendrik Hollander, Bi-gnomon zonnewijzers 3,  Bulletin van De Zonnewijzerkring 06.3, september 2006.
 6) Hendrik Hollander, Bi Gnomon Sundials,  Compendium, Volume 13, nummer 3, september 2006.
 7) Hendrik Hollander, Mean Time Sundial With A Cone Gnomon,  Compendium, Volume 13, nummer 3, september 2006.
 8) Fred Sawyer, Equations For Hollander’s Mean Time Sundial,  Compendium, Volume 13, nummer 3, september 2006.