Artikel van de Maand - oktober 2003

Schaduw-zonnewijzer

Idee van Hans de Rijk, gepubliceerd in Bulletin van "De Zonnewijzerkring" nr. XI, 1982.

Neem een poolstijl en een equatoriale ring met uurpunten en oriënteer die zoals dat voor uw plaats nodig is.
Een voorbeeld is in de afbeelding hierboven weergegeven op een horizontaal vlak, maar dit kan op veel willekeurig georiënteerde vlakken geplaatst worden.
Uurlijnen op het afleesvlak zijn niet nodig.
Als de zon schijnt werpt het geheel een schaduwfiguur op het afleesvlak en waar de schaduw van de poolstijl de schaduw van de equatoriale ring snijdt wordt de tijd afgelezen.

Maar daar staan geen cijfers bij, zult u opmerken.
Dat klopt en die brengen we dan ook aan op de uurpunten zelf.
Door een vinger of een potlood bij de uurpunten te houden wordt eenvoudig de schaduw van dat uurpunt gevonden en zo is toch bekend welk uur bij een schaduwpunt hoort.

Als de schaduw te ver weg valt, houd dan een stuk stevig papier achter de ring om de schaduw op te vangen.
Immers, elk willekeurig vlak mag voor deze zonnewijzer worden gebruikt.

Het is mogelijk dat een dubbele aflezing kan optreden. U moet dan een idee hebben in welk deel van de dag u leeft.

Dit voorbeeld is slechts een van de vele mogelijkheden om een schaduwzonnewijzer te realiseren, maar dat laten we verder graag aan uw eigen fantasie over.

Fer de Vries