Artikel van de Maand - maart 2003

Ontwerptekening van de zonnewijzer bij het Prinsenhof te Groningen uit 1730


Het werd ons zomaar in de schoot geworpen.

In het Friesch Dagblad van 25 januari 2003 staat een artikel over "De Friese Nassaus".
En dan met name over de zojuist gereedgekomen herinventarisatie van het archief van deze tak van de Nassaus.
Op 27 januari jongstleden is daarover een congres gehouden in Leeuwarden.
En van 28 januari tot 10 juni 2003 wordt er in het "Fries Museum" en in het "Princessehof", beide in Leeuwarden, een dubbel-tentoostelling hierover gehouden.

Bij de tentoonstelling hoort een boek:
Uit de schaduw van Oranje; Nassaus en Friesland door de eeuwen heen.
ISBN 90 5194 261 3
Prijs €24,50


En wat heeft dit nu met zonnewijzers te maken?
Nog niets, maar ...
In dezelfde krant staat ook een plaatje van een van de archiefstukken met daarbij de tekst:
Een tekening van een zonnewijzer met berekeningen (1730), bestemd voor Willem IV en waarschijnlijk gemaakt voor het vervaardigen van de zonnewijzer in de tuin van het Prinsenhof te Groningen.....

En dat is nu hoogst interessant voor ons.

Als we deze ontwerptekening vergelijken met de zonnewijzer zoals die nu nog staat te pronken in Groningen is duidelijk te zien dat de basis gelijkgebleven is.
In werkelijkheid is de lege ruimte rechts onder opgevuld met de ontwerpgegevens van de zonnewijzer en met de namen van de makers, J. Dooornbusch en G. Cramer.
En langs de bovenrand ontbreekt nog de spreuk op de zonnewijzer.
Maar duidelijk herkenbaar zijn wel al de lijnsoorten die op deze zonnewijzer zijn aangebracht.

Zie voor meer over deze zonnewijzer ook in de rubriek: Zonnewijzer van de Maand maart 2003.

Het archiefstuk bevindt zich in het Ryksarchief, Boterhoek 3 te Leeuwarden als Kaartenverzameling nr. 20029.
Het Ryksarchief is een onderdeel van het Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum, Tresaor.


Fer de Vries